Waarom vegetariërs geen kaas mogen eten

Dochter (10 jaar) is geen echte vleeseter en wil graag vegetariër zijn. Ze vindt het ook zielig als dieren gedood worden voor ons eten. Alleen vindt ze het gecamoufleerde vlees iets te lekker om links te laten liggen. En dan bedoel ik dingen als gehakt cordon blue en slavinken. Gemakkelijk vlees met wat paneer of een speklaagje eromheen.

En eigenlijk kan ze kaas ook niet missen. Dat vindt ze heerlijk. Ze was wel verbaast toen ik vertelde dat vegetariërs eigenlijk geen kaas mogen eten. “Maar daar zijn toch geen dieren voor gedood?”, vroeg ze verbaasd. 

Maar helaas, dat klopt dus niet. Daarom mogen vegetariërs de meeste kazen helemaal niet eten. En kwark ook niet trouwens. Alleen de echte vegetarische kazen en kwarks, ja die mogen wel.

Geslachte kalfjes en hun lebmaag

Bij het bereiden van kaas en kwark wordt een stofje gebruikt uit de magen van jonge dode kalfjes. Het gaat om stremsel. Dat wordt gewonnen uit de lebmaag van geslachte kalfjes. Het is niet zo dat het kalf speciaal wordt gedood voor het stremsel, maar het is een bijproduct van de slacht.

Het nut van stremsel

Dat stremsel is een essentieel onderdeel van de kaasbereiding. Het bevat 2 soorten enzymen (chymosine en pepsine) die ervoor zorgen dat de eiwitten in de melk gaan samenklonteren en er een vaste massa (de wrongel) ontstaat. Samen met het toevoegen van een zuursel is dat de basis van het kaasbereidingsproces.

Alternatieven voor dierlijk stremsel

Tegenwoordig zijn er wel 2 alternatieven voor dierlijk stremsel. Het gaat om stremsel gemaakt door bepaalde soorten micro-organismen, en om chymosine gevormd met behulp van een genetisch gemodificeerd micro-organisme. Zie ook afbeelding 2, overgenomen uit het Warenwetbesluit Zuivel.

Bij het genetisch gemodificeerd micro-organisme is een gen van het kalf ingebracht dat zorgt voor de vorming van chymosine. Dat maakt het volgens de Vegetariërsbond ongeschikt voor vegetariërs.

Sowieso gebruiken kaasfabrikanten in Nederland niet of nauwelijks stremsel van genetisch gemodificeerde micro-organismen vanwege de bezwaren van consumenten voor dit soort technieken. 

Warenwetbesluit Zuivel over stremsel bij de bereiding van kaas en kwark
Afbeelding 2. Alternatieven voor dierlijk stremsel volgens het Warenwetbesluit Zuivel.

Vegetarisch stremsel

Stremsel gemaakt door de ‘gewone’ micro-organismen (het eerst genoemde alternatief voor dierlijk stremsel) wordt op beperkte schaal gebruikt door kaasmakers in Nederland. Ze noemen het ook wel vegetarisch stremsel.

Alleen de kazen die met dit microbiële stremsel zijn bereid, zijn echt geschikt voor vegetariërs. Ze zijn te herkennen aan het Vegetarische Keurmerk (afbeelding 3)  op de kaas, een keurmerk van de vegetariërsbond.

Vegetarisch Keurmerk: producten geschikt voor vegetariërs
Afbeelding 3. Keurmerk voor vegetarische producten.

Verkrijgbaarheid vegetarische kazen

Wil je weten welke vegetarische kazen in Nederland verkrijgbaar zijn dan kun je de website van Vegotopia.com raadplegen. Zij houden een lijst bij van alle in Nederland verkrijgbare vegetarische kazen.

Kaasbereiding

En weet je niet hoe kaas gemaakt wordt en wil je dat weten? Bekijk dan hieronder de video.

5 gedachten over “Waarom vegetariërs geen kaas mogen eten”

  1. Chymosine die geproduceerd is door genetisch gemodificeerde miro-organismen hoeft niet als ggo gedeclareerd te worden, omdat alleen het organisme genetisch veranderd is. De chymosine is hetzelfde. Dat zou dus op zich geen reden hoeven zijn voor kaasproducenten om deze chymosine niet te gebruiken.

    1. Roelina Dijk

      Je hebt helemaal gelijk Frida. Het schijnt ook dat buiten Europa er wel vegetarische kazen verkocht worden met stremsel afkomstig van genetisch gemodificeerde micro-organismen. Ik heb de vegetariërsbond hierover nog een vraag gesteld. Ik hoop op een snelle reactie van hun kant. De tekst in het bericht heb ik aangepast.

  2. Grace de Thouars

    Beste dames, dank voor deze nuttige informatie. Een andere reden om als vegetariër je zuivelconsumptie aan te scherpen is het feit dat de veel met name megastal koeien toch echt gemarteld worden: Geen ruimte, te eiwitrijk en eenzijdig voedsel, kunstmatig ‘zogend’ gehouden en andere ellende. Check ook de herkomst van je zuivel. Het predikaat ‘biologisch’ is hierbij niet zaligmakend. Groeten, Grace

  3. Gevaarlijk, ik weet het, maar als ik wikipedia mag geloven (https://en.wikipedia.org/wiki/Rennet), dan wordt er meer dan ‘op beperkte schaal’ kaas gemaakt van microbiële oorsprong. Ik citeer: “By 2008, about 80% to 90% of commercially made cheeses in the US and Britain were made using FPC.” FPC staat voor Fermentatief geProduceerd Chymosine.
    Ander citaat: “Today, the most widely used FPC is produced either by the fungus Aspergillus niger and commercialized under the trademark CHY-MAX®[11] by the Danish company Chr. Hansen, or produced by Kluyveromyces lactis and commercialized under the trademark MAXIREN®[12] by the Dutch company DSM.”. Beiden zijn verkregen middels genetische modificatie van het producerende microorganisme.

    1. Roelina Dijk

      Hallo Coen,
      Beetje late reactie maar het verhaal krijgt nog een staartje. Ik moet nog even wat meer uitzoeken en dan kom ik er nog op terug.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven